Өнімнің қауіпсіздігі – бұл азаматтардың өмірі, денсаулығы немесе мүлкі үшін сатып алынған өнімді қауіпсіз пайдалануды немесе оны белгіленген қызмет мерзімі немесе жарамдылық мерзімі ішінде сақтауды қамтамасыз ететін өнімнің қасиеті. Сондай-ақ азаматтардың өмірі, денсаулығы немесе мүлкі, қоршаған ортаны қорғау қауіпсіздігін қамтамасыз ету жөніндегі талаптарды қамтитын мемлекеттік стандарт белгіленген өнім, міндетті сертификаттаумен және кейіннен осы талаптарға сәйкестік белгісімен таңбалаумен азаматтардың өмірі мен денсаулығының қауіпсіздігін қамтамасыз етуі. Санитариялық-эпидемиологиялық қызмет тамақ және тамақ емес өнімдердің қауіпсіздігін бақылайды. Азық-түлік емес бөлігіне жататындары: балаларға арналған тауарлар, балалар ойыншықтары мен балалар мен жасөспірімдерге арналған өнімдер, сондай-ақ, адам терісімен жанасатын материалдар (киім, аяқ киім), парфюмерлік-косметикалық, синтетикалық жуғыш заттар
және тұрмыстық химия, жеке қорғаныс құралдары, тамақ өнімдерімен жанасатын материалдар мен бұйымдар. Кеден одағының тамақ және тамақ өнімдеріне жатпайтын жекелеген түрлеріне арналған техникалық регламенттер осы саладағы нормативтік құжаттар болып табылады. Кеден одағының өнімнің жекелеген түрлеріне арналған техникалық регламенттері: Техникалық реттеу объектілерін, техникалық реттеу объектілеріне қойылатын қауіпсіздік талаптарын, техникалық реттеу объектілерін сәйкестендіру қағидаларын белгілейді. Техникалық регламенттерді қабылдау мақсаттары: адамның өмірін және (немесе) денсаулығын қорғау, сатып алушыларды (тұтынушыларды) жаңылыстыратын әрекеттердің алдын алу, қоршаған ортаны қорғау болып табылады. Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі саласындағы мемлекеттік реттеудің мақсаттары: адам өмірі мен денсаулығы, қоршаған ортаны қорғау үшін тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін қамтамасыз ету, тұтынушылардың мүдделерін қорғауды қамтамасыз ету болып табылады. Азық-түлік қауіпсіздігі, тамақтану және азық-түлік қауіпсіздігі мәселелері бір-бірімен тығыз байланысты. Қауіпті тамақ аурулары мен дұрыс тамақтанбаудың қатал циклін тудырады, бұл әсіресе нәрестелер мен жас балаларға, қарттар мен науқастарға әсер етеді. Әдетте, тағамдық аурулар – бұл ластанған су немесе тамақ арқылы ағзаға енетін бактериялар, вирустар немесе химиялық заттар тудыратын жұқпалы аурулар немесе интоксикациялар. Азық-түлік қоздырғыштары ауыр диарея немесе мүгедектікке әкелетін жұқпалы ауруларды, соның ішінде менингитті тудыруы мүмкін. Тағамның химиялық заттармен ластануы жедел улануға немесе қатерлі ісік сияқты созылмалы аурулардың дамуына әкелуі мүмкін. Азық-түлік аурулары ұзақ мерзімді мүгедектік пен өлімге әкелуі мүмкін. Қауіпті тағам түрлеріне жануарлардан алынатын шикі тағамдар, нәжіс пен ластанған жемістер мен көкөністер, сондай-ақ теңіз биотоксиндері бар шикі ұлулар жатады.
Салтанат Алибаева, Жамбыл облысының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары. |