Дератизация, дезинфекция және дезинсекция-зиянкестерді жоюға бағытталған тиімді санитариялық-эпидемиологиялық іс-шаралар. Көптеген адамдар үшін бұл атаулардың айырмашылығы түсініксіз. Бірақ пайдалы құралды дұрыс пайдалану үшін олардың әрқайсысы нені білдіретінін және олардың айырмашылықтары неде екенін білу керек.
Дезинсекция жәндіктерді (шыбындар, масалар, тарақандар, төсек қандаласы, бүргелер, құмырсқалар) жоюдан тұрады. Ол инфекцияны жұқтыратын жәндіктермен күресуге мүмкіндік беретін арнайы химиялық және биологиялық препараттарды немесе ыстық буды қолдану арқылы жүзеге асырылады.
Егер әр түрлі кеміргіштер (тышқандар, егеуқұйрықтар және тағы басқа) үй-жайларды басып алса, дератизация қажет. Дератизация процедурасы өте қауіпті және қауіпсіздік шараларының кешенін сақтай отырып, арнайы дайындалған адам жүргізуі керек. Егер дератизация дұрыс жүргізілмесе, сіз егеуқұйрықтардан құтылып қана қоймай, адам денсаулығы мен үй жануарларына орны толмас зиян келтіруіңіз мүмкін.
Дезинфекция дегеніміз-инфекциялардың қоздырғыштарын (олардың ішінде әртүрлі микробтар, зеңдер, вирустар мен бактериялар) залалсыздандыру мен жоюға және адам мен жануарлардың денсаулығына үлкен зиян келтіруі мүмкін токсиндерді жоюға бағытталған іс-шаралар жиынтығы.
Процедуралардың әрқайсысының өзіндік ерекшелігі болғанымен, олардың ортақ ерекшелігі бар-олардың барлығы үй-жайлар мен аумақты әртүрлі зиянкестерден тазартуға мүмкіндік береді. Бірақ дезинфекциялық өңдеу шараларын тиімді, қауіпсіз және сапалы жүргізу үшін арнайы құралдар мен жабдықтары бар тәжірибелі мамандар ғана орындауы керек екенін есте ұстаған жөн.
Дезинфекция, дезинсекция және дератизация жүргізу үшін Евразиялық экономикалық одақтың өнімдерді мемлекеттік тіркеу туралы куәліктердің бірыңғай тізілімінде тіркелген құралдарды ғана қолдану қажет.  Уланудың алдын алу және халықтың денсаулығы мен қоршаған ортаны сақтау мақсатында дезинсекциялық, дератизациялық және дезинфекциялық өңдеуді өз бетінше жүргізбеу ұсынылады. Осы мақсаттар үшін құралдарды қолдану жөніндегі нұсқаулыққа сәйкес іс-шараларды орындай отырып, қажетті жабдықтары мен жеке қорғаныс құралдары бар мамандандырылған ұйымдарды тарту қажет.
Сонымен қатар, өңдеу кезінде қауіпсіздік ережелері мен шараларының сақталуы туралы ақпарат дезинсекция, дератизация және дезинфекция құралдарының таңбалауында көрсетілгенін есте ұстаған жөн. Өңдеу әрдайым адамдар мен үй жануарлары болмаған кезде жүзеге асырылады, өңдеуден кейін үйге немесе кез келген басқа үй-жайға 2-3 сағаттан кейін және жақсы желдетілгеннен кейін ғана оралуға болады. Өңдеуден кейін сабын-сода ерітіндісі мен қолғапты пайдаланып дымқыл тазалау қажет. Дератизация, дезинфекция және дезинсекциядан кейін препараттармен улану қаупінің дәрежесі көптеген факторларға байланысты болуы мүмкін. Бұл құралмен байланыстың ұзақтығы, қосылыстың табиғаты, заттың уыттылық дәрежесі және дезинфекциялау алдында дайындықтың дәлдігі.
Айналамызды таза және гигиеналық ұстау үшін қолданылатын өнімдер қауіпті болуы мүмкін екенін түсіну маңызды. Оларды қолдану кезінде жауапкершілік танытып және дұрыс пайдалану бойынша хабардар болу қауіпсіздік пен денсаулықтың ең жақсы кепілі болады.

Роза Пірімқұлова,
аудандық санитариялық-эпидемиологиялық бақылау  басқармасы басшысының орынбасары.